Elke stap telt
Elke stap telt’ is een laagdrempelig wandeltrainingsprogramma voor 55-plussers waarbij het opbouwen van de conditie en het stimuleren van sociale contacten centraal staan. De interventie richt zich vooral op de niet-actieve, minder actieve ouderen. Zowel 55-plussers met als 55-plussers zonder chronische aandoening of beperking kunnen deelnemen aan Elke Stap Telt.
Na afloop van de interventie hebben de deelnemers een actievere leefstijl door wekelijkse beweegactiviteiten zoals wandelen uit te voeren en hebben zij tijdens de interventie één of meerdere nieuwe sociale contacten opgedaan waarmee ze wekelijks samen kunnen wandelen.
Daarnaast zijn de deelnemers, na de interventie, doorgestroomd naar een wekelijks regulier aanbod in de buurt waardoor zij een actieve leefstijl behouden. In 2015 heeft 96% aangegeven door te blijven wandelen na de interventie. In 2019 was dit toegenomen tot 100% waarvan 87% door te willen wandelen in de huidige groep.
Doelgroep
55-plussers waarbij het opbouwen van de conditie en het stimuleren van sociale contacten centraal staan. De interventie richt zich verder vooral op de niet-actieve, minder actieve ouderen.
Doel
Een actievere leefstijl door wekelijkse beweegactiviteiten zoals wandelen en het opdoen van één of meerdere nieuwe sociale contacten tijdens de interventie waarmee ze wekelijks samen kunnen wandelen. Daarnaast zijn de deelnemers, na de interventie, doorgestroomd naar een wekelijks regulier aanbod in de buurt waardoor zij een actieve leefstijl behouden.
Aanpak in het kort
Na een instaptest, wordt door middel van individuele opbouwplannen en een stappenteller gewerkt naar een persoonlijk doel. In dit opbouwplan staan weekprogramma’s beschreven, waarmee als de deelnemer die volgt, de deelnemer op een wetenschappelijk onderbouwde manier de conditie verbeterd.
De interventie duurt twaalf weken. Tijdens de eerste bijeenkomst wordt de wandeltest afgenomen. Op basis van de testresultaten wordt per deelnemer een instapniveau bepaald. Iedereen krijgt een stappenteller en een individueel opbouwprogramma. Het opbouwprogramma bestaat uit verschillende niveaus. Elk niveau duurt één week en bestaat uit een wandelschema waarin is aangegeven hoeveel stappen de deelnemer dagelijks moet zetten om het niveau te behalen.
Materialen
- 19 stappentellers (4 extra stappentellers voor de begeleiders)
- 16 opbouwplannen
- 15 keycords
- 15 scorekaartjes
- 15 pennen
- USB met basisdocumenten
Basisdocumenten (voorbeelden):
- draaiboek (handleiding voor lokale organisaties (zie document ‘Draaiboek Elke stap Telt’);
- formulier ‘hoe ziet mijn week eruit’;
- certificaten;
- voorbeeld pr-materiaal;
- handleiding afnemen instaptest;
- werkbladen verzamelstaat instaptest;
- presentatie ‘Waarom bewegen moet’;
- registratieformulieren;
- tips wandelen in groep;
- evaluatieformulier.
Voor de uitvoering van de wandeltest zijn nog nodig (zelf aanschaffen of regelen):
- 6 pionnen
- stopwatch
- meetlint 20 meter
Organisatie en locatie
De interventie wordt zo lokaal mogelijk georganiseerd en zo dicht mogelijk bij de deelnemers. Soort organisaties die de interventie kunnen uitvoeren zijn sport- of welzijnsorganisatie, eerstelijnszorgorganisaties en (atletiek)verenigingen met bijvoorbeeld een wandelafdeling.
Op welk soort locaties kan de interventie worden uitgevoerd en wat zijn hierbij belangrijke randvoorwaarden?
Een geschikte locatie voldoet aan de volgende voorwaarden:
- dichtbij voor de doelgroep (liefst op loop of fietsafstand);
- ruimte voor (gezellig) samenzijn, kopje koffie, uitleg van begeleider of informatiebijeenkomst;
- veilige buitenruimte dichtbij voor het uitvoeren van de wandeltest;
- bij voorkeur gelegen dichtbij een interessant wandelgebied, zoals park, of groene buitenomgeving.
Het kan de eigen locatie zijn van een sport- of welzijnsorganisatie, maar ook een buurt-/dorpshuis, wijkcentrum, verzorgingshuis of sportkantine. Van belang is vooral aan te sluiten bij de doelgroep, waardoor bv. buurthuis, fysiotherapiepraktijk met praktijkruimte of verzorgingshuis passender is indien met oudere of kwetsbare doelgroepen gewerkt wordt, daar waar een (sport)kantine geschikter is wanneer de doelgroep vitaler is.
Het is wel van belang dat de afstand én het wandelen en de sportieve omgeving als uitgangspunt wordt genomen in de keuze voor de locatie, boven bijvoorbeeld de inzet van de eigen locatie in een minder geschikte omgeving (qua afstand tot de deelnemers, of qua bebouwing / groen).
Uit onderzoek van Vries, de., Nieuwenhuijzen & Farjon (2017), blijkt dat mensen buiten gelukkiger zijn dan binnen. En als ze buiten zijn, zijn ze gelukkiger in een omgeving die overwegend natuurlijk is dan in een overwegend bebouwde omgeving.
Meer informatie
- Uitgebreide omschrijving Elke stap Telt
over o.a. randvoorwaarden voor een goede uitvoering, de kosten en resultaten van de procesevaluatie.
Erkenning
- Niveau: Goed beschreven
- Datum erkenning: 01 december 2021
